Obecnie jestem w połowie urlopu macierzyńskim. Cieszę się z macierzyństwa ale ponieważ mój mąż stracił pracę zaczynam myśleć o powrocie do pracy. Obawiam się, jednak, że po powrocie do pracy zostanę zwolniona, albo zostanę przeniesiona na „gorsze” stanowisko. Zdarzały się takie sytuacje wśród moich koleżanek, które wracały z urlopów macierzyńskich. Czy mogę jakoś zapobiec zwolnieniu. Słyszałam o możliwości obniżenie etatu. Podobno wtedy będę chroniona przed zwolnieniem przez jakiś czas, czy to prawda? Jak to dokładnie wygląda? Kiedy musiałabym złożyć taki wniosek?

Ma Pani rację , zgodnie z art. 186⁷ § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy. (t.j. Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 z późn. zm., dalej „kodeks pracy”), pracownik uprawniony do urlopu wychowawczego może złożyć pracodawcy pisemny wniosek o obniżenie jego wymiaru czasu pracy do wymiaru nie niższego niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy w okresie, w którym mógłby korzystać z takiego urlopu. Co ważne, pracodawca jest obowiązany uwzględnić wniosek pracownika.

Jeżeli się Pani zdecyduje to wniosek o obniżenie wymiaru czasu pracy składa się na 21 dni przed rozpoczęciem wykonywania pracy w obniżonym wymiarze czasu pracy, czyli 21 dni przed końcem urlopu macierzyńskiego musiałaby pani złożyć taki wniosek.

Złożenie wniosku o obniżenie wymiaru czasu pracy stanowi uprawnienie dla pracownika wychowującego dziecko i tym samym jest alternatywą do urlopu wychowawczego, na który nie każdy może sobie pozwolić. Obniżenie wymiaru czasu pracy umożliwia sprawowanie opieki nad dzieckiem oraz pozostanie aktywnym zawodowo, czy też wdrożenie się do pracy po urlopie macierzyńskim.

Jako uprawniony do urlopu wychowawczego pracownik może Pani żądać obniżenia wymiaru czasu pracy nie więcej niż do połowy wymiaru, czyli np. 2/3 etatu, ¾ etatu.

Ma Pani racje, że składając taki wniosek będzie Pani „chroniona przed wypowiedzeniem”, ponieważ zgodnie z treścią art. 186⁸ § 1 kodeksu pracy, pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie od dnia złożenia przez pracownika uprawnionego do urlopu wychowawczego wniosku o:

1) udzielenie urlopu wychowawczego – do dnia zakończenia tego urlopu;

2) obniżenie wymiaru czasu pracy – do dnia powrotu do nieobniżonego wymiaru czasu pracy, nie dłużej jednak niż przez łączny okres 12 miesięcy.

Rozwiązanie przez pracodawcę umowy jest możliwe, jednak jest dopuszczalne tylko w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy, a także gdy zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika.

Należy podkreślić, że pracodawca dopuszcza pracownika po zakończeniu urlopu macierzyńskiego do pracy na dotychczasowym stanowisku, a jeżeli nie jest to możliwe, na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu lub na innym stanowisku odpowiadającym jego kwalifikacjom zawodowym, za wynagrodzeniem za pracę, jakie otrzymywałby, gdyby nie korzystał z urlopu.

Mając na uwadze powyższe, może Pani złożyć wniosek o obniżenie wymiaru czasu pracy i będzie Pani „chroniona przed wypowiedzeniem” przez maksymalny okres 12 miesięcy.